AHSEC| CLASS 11| LOGIC & PHILOSOPHY| QUESTION PAPER - 2015| H.S. 1ST YEAR

 

AHSEC| CLASS 11| LOGIC & PHILOSOPHY| QUESTION PAPER - 2015| H.S. 1ST YEAR

2015
LOGIC & PHILOSOPHY
Full Marks: 100
Time: 3 hours
The figures in the margin indicate full marks for the questions

 

1. Answer the following:        1x12=12

(a) Name any one of the three fundamental laws of thought discussed in Logic.

(b) Which one of the following statements is not correct?

(i) Whatever is formally true, is also materially true.

(ii) Whatever is materially true, is also formally true.

(iii) Whatever is formally true, may not be materially true.

(c) “Every sentence is proposition but every proposition is not sentence.” – is it correct?

(d) “All players are not tall” – this sentence is equivalent to which of the following propositions?

(i) No player is tall.

(ii) Some tall persons are players.

(iii) Some players are not tall.

(iv) Some players are tall.

(e) In which type of proposition are both subject and predicate terms distributed?

(f) By which of the following the quality of a proposition is determined?

(i) Subject.

(ii) Predicate.

(iii) Copula.

(iv) Both subject and predicate.

(g) In an immediate inference how many premises are there?

(h) How is the figure of a syllogism determined?

(i) State any one characteristic of symbolic logic as laid down by C. I. Lewis.

(j) Which of the following groups of philosophers is a group of rationalists?

(i) Descartes, Spinoza, Locke.

(ii) Locke, Spinoza, Wolff.

(iii) Locke, Leibnitz, Hume.

(iv) Locke, Hume, Berkeley.

(k) Who did hold the mind or the soul as ‘Monad’?

(l) Pick out the idealist philosopher from the following group of different philosophers:

Russell, Locke, Moore, Hegel, Perry

2. Define inference with suitable example.           1+1=2

3. State two utilities of Logic.                     2

Or

State two utilities of using symbols in Logic                     2

4. What do you mean by normative science?                       2

5. State two points of difference between traditional logic and symbolic logic.      2

6. What do you mean by a term?              2

7. Give the definition of categorical proposition with an example.              1+1=2

8. Reduce any one of the following sentences into its proper logical form and mention the distributed term or terms in that proposition.                                   2x2=4

(i) All that glitters is not gold.

(ii) All metals except mercury are solid.

(iii) Lions never drink coffee.

(iv) Learned are honored everywhere.

9. Name the term which is present in both the premises but absent in the conclusion of a syllogism. 2

Or

State one point of difference between immediate inference and mediate inference.      2

10. How many terms and proposition are there in a syllogism?     2            

11. What do you mean by mood of syllogism?                    2

12. What do you mean by adventitious idea? Give example.      1+1=2

13. Briefly explain and illustrate each of the different kinds of proposition classified according to the mixed principle of quantity and quality.                              4

Or

What is hypothetical proposition? How do you determine the quality of this kind of proposition? Briefly explain with the help of suitable example.    4

14. State the names of the different forms of simple propositions according to the modern classification of proposition and give example for each of them.      4

Or

Briefly explain any two of the different forms of general propositions according to modern classification of proposition with suitable example for each of them.        4

15. Explain the role of middle term in a syllogism.             4

Or

State four characteristics of a categorical syllogism                    4

16. Reduce any one of the following syllogistic arguments into logical form and test whether it is valid or invalid.  4

(i) All men are not industrious but he is industrious. So he cannot be a man.

(ii) God created man, man created sin, hence God created sin.

17. Construct truth tables for any two of the following propositional forms to characterize each of them as tautology, contradictory or contingent: 4x2=8

 

a) \( p \supset (p \vee q) \)

b) \( (p \cdot q) \supset (p \vee q) \)

c) \( (- p \cdot q) \cdot (p \vee \sim q) \)

18. Write short notes on any one of the following:     4

(i) Epistemology.

(ii) Axiology.

19. Give the classification of Indian philosophical systems.             4

20. State four characteristics of realism.                               4

21. State four characteristics of idealism.               4

22. What do you mean by a truth-function? Construct truth tables for any four basic truth-functions.     2+4=6

23. Briefly explain three points of similarity and three points of difference between science and philosophy. 3+3=6

24. Briefly explain any six common characteristics of Indian Philosophy.       6

Or

Briefly discuss the nature of Indian Philosophy.          6

25. What is rationalism? Briefly express four points of criticism against rationalism.     2+4=6

Or

What is empiricism? Briefly express four points of criticism against empiricism.      2+4=6

 

***

AHSEC| CLASS 11| BIOLOGY| QUESTION PAPER - 2019| H.S. 1ST YEAR

 

AHSEC| CLASS 11| BIOLOGY| QUESTION PAPER - 2019| H.S. 1ST YEAR

2019

Biology

(Theory)

Times: 3 hours

Full marks: 70

 

Part - I (Botany)

 

1. Who proposed binomial nomenclature?  1

2. Fusion of two nuclei in sexual cycle is called ______. (Fill in the blank)     1

3. What is the common name of phaeophycean algae?    1

4. Potato is a modification of root. (Write True or False)    1

5. Name the proposer(s) of cell theory.  1

6. Define and distinguish (any four):     (1+1)x4=8

(a) Prokaryotic and eukaryotic cells

(b) Heartwood and Sapwood

(c) Antheridia and archegonia

(d) Tracheids and Vessels

(e) Cyclic and non-cyclic phosphorylations

(f) Macro and micro-nutrients for plants.

7. Answer briefly any three of the following:       3x3=9

(a) What is meant by heterospory? Write the significance of heterospory.

(b) What is hydroponics? Explain the uses and applications of hydroponics.

(c) What are nuclear pores? State their functions.

(d) What are phytohormones? Explain the role of phytohormones in seed germination.

(e) Give an account on the structure and function of embryo sac in angiosperms.

8. Write precise notes on the following (any two): 4x2=8

(a) Various steps involved in glycolysis

(b) Alternation of generation in bryophytes with illustration.

(c) Importance of meiotic cell division in plants and the denifition of quiescent stage of cell cycle.

(d) Description on the different stages of Calvin cycle.

9. Define photoperiodism and vernalization. Based on the flowering responses, how can you categorize the angiosperms?  3+2=5

Or

What are nucleic acids? Mentioning the basic components, draw the structure of a DNA molecule.      2+3=5

 

Part - II (Zoology)

 

1. Fill in the blanks:       1x5=5

(a) Notochord is derived Frome embryonic _______.

(b) _______are radially symmetrical animals.

(c) Crossing-over takes place in _____cell division.

(d) The secondary structure of protein is due to _______.

(e) RBC has the life span of about _______days.

2. Answer very briefly any four of the following: 1x4=4

(a) What is the function of ink gland?

(b) Animals of which phylum contain spicules as their endoskeleton?

(c) What is the function of gizzard?

(d) Name the tissue where fats are deposited.

(e) Write the name of two sub-plases of M-phase in cell cycle.

(f) Why is spleen called the graveyard of red blood corpuscles?

3. Write the differences between the following (any two):       2x2=4

(a) DNA and RNA

(b) Exocrine and endocrine glands

(c) Striated and unstriated muscles

(d) Small intestine and large intestine

4. Answer the following briefly (any three):  2x3=6

(a) What is myogenic heart?

(b) Name the two covalent bonds responsible for maintenance of a protein structure.

(c) “All vertebrates are chordates but all chordates are not vertebrates.” Justify the statement.

(d) Write the economic importance of earthworm.

(e) How does conduction of nerve impulses take place through synapse?

5. Write short notes on (any two):       3x2=6

(a) Polysaccharides

(b) Skeletal muscles

(c) Auditory mechanism

(d) Uricotelic animal

6. What is neuron? Describe the sturcture of a myelinated neuron with a labelled diagram. 1+2+2=5

Or

What is hormone? Write the chemical nature of hormone. Mention four important functions of thyroxine hormone. 1+2+2=5

7. What is circulatory system? Illustrate a cardiac cycle with suitable diagram.      1+2+2=5

Or

What is locomotion? Describe the sliding filament theory of locomotion.     1+4=5

 

***

AHSEC| CLASS 11| ALTERNATIVE ENGLISH| SOLVED PAPER - 2016| H.S. 1ST YEAR

 

AHSEC| CLASS 11| ALTERNATIVE ENGLISH| SOLVED PAPER - 2016| H.S. 1ST YEAR

2016
Alternative English
Full marks: 100
Time: 3 hours

 

UNIT-I

(READING AN UNSEEN PASSAGE AND A POEM)

 

1. Read the passage given below and answer the questions that follow:

Some insect societies, at first glance, look like a well-run human city operation. But actually, there is very little similarity between a group of insects and a group of humans. (Para 1)

In the insect city there are no private homes. Everything is operated as though everything, even the young, belonged to everyone. Humans have tried that sort of living, but haven't been able to make it work. Humans like to get off by themselves from time to time and have things that are theirs alone-like babies and books and homes. (Para 2)

In the insect city, most things happen automatically, as though all the insects were cogs in some sort of machine. In a human city, every person is different, working differently (or not working at all) and the city operates because thousands of people are doing thousands of jobs for thousands of reasons and not just to survive the one reason that keeps an insect city going. (Para 3)

But perhaps the most important difference between the insect cities and human cities is even deeper. There are no churches in insect cities, no art galleries, no schools. Beauty and faith and the way of thinking that humans have is not a part of insect life. (Para 4)

So, when people say that we can learn many things from watching insect cities they are right. But when we can learn is not about human cities, it is just about insect cities.

Remembering that, let's look at some insect cities, for they are fascinating.

An ant colony is a good place to start. Ants live almost everywhere on the earth, and their colonies or cities are pretty easy to find and watch. But, because most ant cities are under the ground, it takes special effort to see everything that goes on.

The time to start looking for what happens in an ant colony is during the summer when the ants are ready to start having new families. This is the time of year when the ants have wings.

On a certain day (which changes all the time) all the ants in a particular area of many square miles leave their old homes and swarms of them start to fly about in the air. These are the male and female ants, and while they are flying, they separate into pairs to mate and make eggs. The ant couple will come together in the air and some of the cells from the male will be taken into the body of the female. After the male has landed back on the ground he usually dies. The female, however, starts looking for a place to set up a nest of her own. While she does this, she losses her wings. If they don't's drop off, she chews them off. From the day of the swarming in the air, the ants are earthbound.

When the female ants find a likely spot for her nest, she digs a pit for herself and settles down. Within a few days she has begun to produce eggs. The eggs hatch and produce larvae which the ant mother feeds. The larvae spin their tiny cocoons and go into the pupa stage. Within just a few weeks, the pupa stage is over, and fully developed ants appear. It is very fortunate for the ant mother that by now some new ants have come along to help her. Until this point, she alone has had the entire job of caring for the eggs and feeding the larvae. But the new workers, her own children, immediately begin to help. They do the job of getting food into the nest and they even start building a better nest which, depending upon the particular kind of ant involved, may take the form of a series of passages under the ground, or tunnels in a log, or perches on leaves. From this time on, the female that started the nest has no other job but to produce eggs.

Gathering or producing the food for the ant city is one of the most amazing things done by any insects. There are ants that simply go out and gather seeds to eat, but there are others that actually have tiny farms, others that raise insects the way humans raise cows, and others that go hunting.

You might never guess that some ants grow tiny farms and grow them just as carefully and with as much skill as human farmers. It took many years of careful watching before scientists discovered this. Before that, when a few people said that some ants farmed crops, everybody laughed. Impossible, they said. And yet it is true, and here is how and where it happens.

A The farmer ants live far, far to the South of the United States. They live in the tropical climate of South America. If you were there to watch these amazing ants, you could hardly miss them. When they go about their business, they go about it by the millions. Out they come from their nest. They march in a broad column and use the same path over and over. If it is through thick grass, the grass is actually trampled down by the marching of the millions of ants, despite the fact that each ant is only about as long as your fingernail. This well-trampled path goes straight to the trees from which the ants are taking leaves. Up the trees they go. They work like a well-trained army, each ant heading straight for a leaf with no nonsense and no hesitation.

(i) State True or False:       1.5x4= 2

(a) Every insect is different in an insect city.

Ans: True

(b) People work only for survival.

Ans: False

(c) eggs → pupa →larva → ant.

Ans: False

(d) By studying ant colonies we can also learn about human cities.

Ans: False

(ii) What is the most important differences between insect cities and human cities?    1

Ans: The most important difference between insect cities and human cities is that insect cities have no churches, no art galleries, no schools like human cities have.

(iii) Where do the farmer ants live?           1

Ans: The farmer arts live in the tropical climate of South America.

(iv) How do the female ants lose their wings?               2

Ans: Female ants carry some cells from the male ant into their bodies after mating. Then she starts looking for a place to build her nest. While doing so she loses her wings. If these feathers do not fall off, she chews them.

(v) Mention some tasks carried out by ants in their colonies.           2

Ans: Some of the functions performed by ants in their colonies are as follows:

(a) To collect or produce food for the ant city.

(b) Some ants have small farms where they raise insects like humans keep cows.

(c) Female ants build their nest and lay eggs.

(vi) Who helps the mother ant tend to her larvae? How do they help?      2

Ans: New ants i.e. ant cubs help the mother ant to take care of her larvae. They help the mother of the ant to bring food to the nest and they also build a better nest; Depends on the particular type of ant involved.

2. Read the poem given below and on the basis of your reading answer the questions that follow:

ANSWER TO A CHILD'S QUESTION

Do you ask what the birds say? The sparrow, the dove,

The linnet and the thrush say, "I love and I love!"

In the winter they are silent- the wind is so strong;

What it says I don't know, but it sings a loud song.

But green leaves and blossoms and sunny warm weather

And singing and loving- all come back together.

But the lark is so brim-full of gladness and love.

The green fields below him, the blue sky above,

That he sings and he sings and forever sings he-

"I love my love and my love loves me!"

(i) What is the question that the child asks?            1

Ans: The child asked the question what the birds say.

(ii) List the various birds mentioned by the poet?           1

Ans: The various birds mentioned by the poet are sparrows, pigeons, linnets and thrushes.

(iii) What does the poet say about the wind's song?              1

Ans: Regarding the song of the north wind, the poet says that the wind is so strong that he cannot understand what he says but he sings the fast song.

(iv) What accompanies sunny warm weather?                1

Ans: The sun is hot with green leaves, flowers, singing and love.

(v) What does the lark sing about?                  1

Ans: Lark sings about being in love with his love and that his love is in love with her.

 

UNIT - II

(POETRY)

 

3. Answer either A or B.

A. Oh God of May have Mercy,

Bless these withered bodies

With the passion of your resurrection

make their dead veins flow with blood again.

(a) Whose 'withered bodies' is the poet referring to?      1

Ans: The poet is referring to the "dry bodies" of trees during autumn.

(b) What mercy is the poet seeking?             1

Ans: The poet is seeking the mercy of the Lord of May for the dried body so that they can get their life back.

***

SEBA Class X Assamese MIL বৰগীত Questions and Answers

 

অধ্যায় ১: বৰগীত

কবি: শ্ৰীশ্ৰীমাধৱদেৱ
ৰাগ: বসন্ত

অধ্যায়টোৰ সাৰাংশ

মহাপুৰুষ শ্ৰীশ্ৰীমাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত ‘বৰগীত’টি বসন্ত ৰাগত আবদ্ধ। এই গীতটিত কবিয়ে ভগৱান হৰিৰ (কৃষ্ণৰ) চৰণত নিজকে সম্পূৰ্ণৰূপে অৰ্পণ কৰিছে আৰু জীৱনে-মৰণে তেওঁক কেতিয়াও ত্যাগ নকৰিবলৈ কাতৰ অনুৰোধ জনাইছে।

গীতটিত কোৱা হৈছে যে সনক, সনন্দৰ দৰে মহান যোগীসকলেও যাক সদায় ধ্যান কৰে আৰু সমস্ত নিগম শাস্ত্ৰই বিচাৰিও যাৰ মহিমাৰ অন্ত নাপায়, তেনে এজন ভগৱানৰ মহিমা সাধাৰণ মানুহে বুজাটো অসম্ভৱ। কবিয়ে নিজকে ‘অধম’ বুলি উল্লেখ কৰি কৈছে যে সাংসাৰিক দুখ-যন্ত্ৰণা আৰু মায়া-মোহত আতুৰ হৈ তেওঁ ভগৱানৰ চৰণ কমলত আশ্ৰয় বিচাৰিছে।

মাধৱদেৱৰ মতে, ভগৱানৰ চৰণযুগলেই ভক্তৰ বাবে পৰম ধন আৰু ভগৱানেই ভক্তৰ একমাত্ৰ জীৱন। সেয়ে, তেওঁ ভগৱানক কৃপাৰ সাগৰ বুলি সম্বোধন কৰি এবাৰলৈ কৃপা কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছে যাতে তেওঁ এই মায়াৰ বন্ধনৰ পৰা মুক্তি লাভ কৰিব পাৰে। গীতটিৰ মাজেৰে মাধৱদেৱৰ গভীৰ দাস্য ভক্তি আৰু ভগৱানৰ প্ৰতি থকা তেওঁৰ সম্পূৰ্ণ আত্মসমৰ্পণৰ ভাৱ প্ৰকাশ পাইছে।

---

পাঠ্যপুথিৰ প্ৰশ্নাৱলী

ভাব-বিষয়ক

১। চমুকৈ প্ৰশ্নৰ উত্তৰ দিয়া:

(ক) “……..নেৰিবা বান্ধৱ মোক জীৱনে মৰণে।” — কবিয়ে জীৱনে মৰণে নেৰিবৰ বাবে কাক অনুৰোধ কৰিছে?
উত্তৰ: কবিয়ে জীৱনে মৰণে নেৰিবৰ বাবে ভগৱান হৰিক (কৃষ্ণক) অনুৰোধ কৰিছে।

(খ) ‘সনক সনন্দ যোগী যাহাকু ধিয়ায়।’ — সনক, সনন্দ আদি যোগীসকলে কাক ধ্যান কৰে বুলি কৈছে?
উত্তৰ: সনক, সনন্দ আদি যোগীসকলে ভগৱান হৰিক ধ্যান কৰে বুলি কৈছে।

(গ) কবি কিহত আতুৰ হোৱা বুলি কৈছে?
উত্তৰ: কবি সাংসাৰিক দুখ-কষ্ট আৰু মায়া-মোহত (বিষয় বিকলে) আতুৰ হোৱা বুলি কৈছে।

(ঘ) তোমাৰ পাঠ্য বৰগীতটি কোনে ৰচনা কৰা?
উত্তৰ: আমাৰ পাঠ্য বৰগীতটি মহাপুৰুষ শ্ৰীশ্ৰীমাধৱদেৱে ৰচনা কৰিছিল।

(ঙ) বৰগীতটি কি ৰাগত বন্ধা আছে?
উত্তৰ: বৰগীতটি ‘বসন্ত’ ৰাগত বন্ধা আছে।

(চ) কবিয়ে ‘বান্ধৱ’ বুলি কাক সম্বোধন কৰিছে?
উত্তৰ: কবিয়ে ‘বান্ধৱ’ বুলি ভগৱান হৰিক সম্বোধন কৰিছে।

(ছ) ‘মোহ-পাশ’ মানে কি?
উত্তৰ: ‘মোহ-পাশ’ মানে হ’ল মায়াৰ বন্ধন।

২। বৰগীতটিৰ মূলভাৱ লিখা।
উত্তৰ: মহাপুৰুষ মাধৱদেৱে ৰচনা কৰা এই বৰগীতটিত তেওঁৰ গভীৰ দাস্য ভক্তিৰ ভাৱ প্ৰকাশ পাইছে। কবিয়ে ভগৱান হৰিৰ ওচৰত সম্পূৰ্ণ আত্মসমৰ্পণ কৰি জীৱনে-মৰণে তেওঁক এৰি নাযাবলৈ অনুৰোধ জনাইছে। সনক-সনন্দৰ দৰে যোগীয়েও যাক ধ্যান কৰে, যাৰ মহিমাৰ অন্ত নাই, তেনেজন ভগৱানৰ মহিমা সাধাৰণ মানুহৰ বাবে বুজা অসম্ভৱ। কবিয়ে সংসাৰৰ দুখ-কষ্টত আতুৰ হৈ ভগৱানৰ চৰণত আশ্ৰয় বিচাৰিছে, কাৰণ তেওঁৰ বাবে ভগৱানৰ চৰণেই পৰম ধন আৰু তেৱেঁই ভক্তৰ জীৱন। সেয়ে, তেওঁ ভগৱানক কৃপা কৰি মায়াৰ বন্ধনৰ পৰা মুক্ত কৰিবলৈ কাতৰভাৱে প্ৰাৰ্থনা জনাইছে।

৩। বৰগীতটিৰ ৰচকৰ চমু পৰিচয় দিয়া।
উত্তৰ: বৰগীতটিৰ ৰচক মহাপুৰুষ শ্ৰীশ্ৰীমাধৱদেৱ। তেওঁৰ ১৪৮৯ চনত লখিমপুৰ জিলাৰ নাৰায়ণপুৰৰ লেটেকুপুখুৰীত জন্ম হৈছিল। তেওঁৰ পিতৃৰ নাম গোবিন্দগিৰী ভূঞা আৰু মাতৃৰ নাম মনোৰমা। মাধৱদেৱ শংকৰদেৱৰ প্ৰিয় শিষ্য আছিল আৰু নৱবৈষ্ণৱ ধৰ্ম প্ৰচাৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। তেওঁৰ শ্ৰেষ্ঠ কীৰ্তিস্তম্ভ হ’ল ‘নামঘোষা’, যাক ‘হেজাৰী ঘোষা’ বুলিও জনা যায়। ইয়াৰ উপৰিও তেওঁ ‘ৰাজসূয় কাব্য’, ‘জন্মৰহস্য’, ‘অৰ্জুন-ভঞ্জন’ আদি নাট আৰু ঝুমুৰা ৰচনা কৰিছিল।

৪। ব্যাখ্যা কৰা:

(ক) সহস্র বয়নে যাৰ নপাৱন্ত সীমা।
অধমে জানিবো কেনে তোমাৰ মহিমা।।
উত্তৰ: উক্ত কবিতাফাঁকি আমাৰ পাঠ্যপুথি ‘অসমীয়া সাহিত্য চয়নিকা’ৰ অন্তৰ্গত শ্ৰীশ্ৰীমাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত ‘বৰগীত’ নামৰ পাঠটিৰ পৰা তুলি অনা হৈছে। এই কবিতাফাঁকিৰ জৰিয়তে কবিয়ে ভগৱান হৰিৰ অপাৰ মহিমাৰ বিষয়ে বৰ্ণনা কৰিছে।
সহস্ৰ মুখ থকা নাগেও যাৰ মহিমা বৰ্ণনা কৰি শেষ কৰিব নোৱাৰে, তেনে এজন পৰমেশ্বৰৰ মহিমা এজন সাধাৰণ মানুহে কেনেকৈ বুজিব পাৰিব? কবিয়ে নিজকে ‘অধম’ বুলি কৈ ভগৱানৰ বিশালতাৰ ওচৰত নিজৰ ক্ষুদ্ৰতা স্বীকাৰ কৰিছে।

(খ) আতুৰ ভৈলোহো হৰি বিষয় বিকলে।
কৰিয়ো উদ্ধাৰ মোক চৰণ কমলে।।
উত্তৰ: উক্ত কবিতাফাঁকি আমাৰ পাঠ্যপুথি ‘অসমীয়া সাহিত্য চয়নিকা’ৰ অন্তৰ্গত শ্ৰীশ্ৰীমাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত ‘বৰগীত’ নামৰ পাঠটিৰ পৰা তুলি অনা হৈছে। এই কবিতাফাঁকিৰ জৰিয়তে কবিয়ে সংসাৰৰ দুখ-কষ্টৰ পৰা মুক্তি বিচাৰি ভগৱানৰ ওচৰত প্ৰাৰ্থনা জনাইছে।
কবিয়ে কৈছে যে তেওঁ সাংসাৰিক দুখ-যন্ত্ৰণা, মায়া-মোহত আতুৰ হৈ পৰিছে। এই দুখৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাবলৈ তেওঁ ভগৱান হৰিৰ পদুমৰ দৰে পৱিত্ৰ চৰণত আশ্ৰয় বিচাৰিছে আৰু তেওঁক উদ্ধাৰ কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছে।

(গ) তোমাৰ চৰণ দুই মোৰ মহা ধন।
 ভকত জনেৰ নিজ তুমিসে জীৱন।।
উত্তৰ: উক্ত কবিতাফাঁকি আমাৰ পাঠ্যপুথি ‘অসমীয়া সাহিত্য চয়নিকা’ৰ অন্তৰ্গত শ্ৰীশ্ৰীমাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত ‘বৰগীত’ নামৰ পাঠটিৰ পৰা তুলি অনা হৈছে। এই কবিতাফাঁকিৰ জৰিয়তে কবিয়ে ভগৱানৰ চৰণকে যে ভক্তৰ একমাত্ৰ আশ্ৰয় আৰু সম্পদ, সেই কথা প্ৰকাশ কৰিছে।
কবিয়ে ভগৱানৰ চৰণযুগলক নিজৰ ‘মহা ধন’ বুলি অভিহিত কৰিছে। তেওঁৰ মতে, ভক্তসকলৰ বাবে ভগৱানেই তেওঁলোকৰ জীৱনস্বৰূপ। অৰ্থাৎ, ভক্তৰ বাবে ভগৱানৰ বাহিৰে আন কোনো ডাঙৰ সম্পদ বা জীৱনৰ আধাৰ নাই।

৫। ‘সনক সনন্দ যোগী যাহাকু ধিয়ায় সকল নিগমে যাক বিচাৰি নপায়।’ — তাৎপৰ্য বিচাৰ কৰা।
উত্তৰ: এই কবিতাফাঁকিৰ জৰিয়তে কবিয়ে ভগৱান হৰিৰ মহিমা যে কিমান বিশাল আৰু গভীৰ, সেই কথা প্ৰকাশ কৰিছে। সনক, সনন্দৰ দৰে মহান যোগীসকলেও যাক সদায় ধ্যান কৰে, আৰু বেদ-উপনিষদৰ দৰে শাস্ত্ৰসমূহেও যাৰ মহিমাৰ অন্ত বিচাৰি নাপায়, তেৱেঁই হ’ল পৰমেশ্বৰ হৰি। ইয়াৰ দ্বাৰা ভগৱানৰ মহিমা যে সাধাৰণ মানুহৰ জ্ঞান আৰু কল্পনাৰ উৰ্ধত, সেই তাৎপৰ্যকে প্ৰকাশ কৰা হৈছে।

৬। বৰগীতৰ চাৰিটা লক্ষণৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰ: বৰগীতৰ চাৰিটা প্ৰধান লক্ষণ হ’ল:

1. শাস্ত্ৰীয় ৰাগ-তাল: বৰগীতসমূহ শাস্ত্ৰীয় ৰাগ-তালযুক্ত উচ্চ আধ্যাত্মিক ভাবৰ গীত।
2. ব্ৰজাৱলী ভাষা: বৰগীতৰ ভাষা ব্ৰজাৱলী, যি এক প্ৰকাৰৰ কৃত্ৰিম সাহিত্যিক ভাষা।
3. ভক্তিমূলক: বৰগীতসমূহ মূলতঃ ভক্তিমূলক আৰু ঈশ্বৰৰ মাহাত্ম্য প্ৰকাশক।
4. ভক্তিৰস প্ৰধান: বৰগীতত মূলতঃ ভক্তিৰস প্ৰকাশ পালেও তাত দাস্য, শান্ত, বাৎসল্য আদি ৰসৰো সমাৱেশ ঘটিছে।

ভাষা-বিষয়ক

১। তলত দিয়া শব্দকেইটাৰ আধুনিক ৰূপ লিখা:

• নপাৱন্ত – নাপায়
• কেনে – কেনেকৈ
• ভৈলোহো – হ’লো
• তুমিসে – তুমিয়েই
• জনেৰ – জনৰ/লোকৰ
• কহয় – কয়

২। ব্ৰজাৱলী ভাষাৰ বৈশিষ্ট্যসমূহ উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: ব্ৰজাৱলী ভাষাৰ বৈশিষ্ট্যসমূহ হ’ল:

• ই এক প্ৰকাৰৰ কৃত্ৰিম সাহিত্যিক ভাষা, কোনো ঠাইৰ কথিত ভাষা নহয়।
• ইয়াৰ মূল ভেটি মৈথিলী ভাষা, যাৰ লগত অসমীয়া, ভোজপুৰী আদি ভাষাৰ সংমিশ্ৰণ ঘটিছে।
• এই ভাষাত ‘অ’ আৰু ‘আ’ স্বৰধ্বনিৰ প্ৰয়োগ বেছি, যাৰ বাবে ই শ্ৰুতিমধুৰ।
• ইয়াত ‘ষ’ আৰু ‘শ’ ৰ সলনি ‘স’ ৰ ব্যৱহাৰ বেছি।

---

HSLC পৰীক্ষাৰ পূৰ্ববৰ্ষৰ প্ৰশ্নোত্তৰ (২০১৫-২০২৫)

চমু প্ৰশ্ন:

1. মাধৱদেৱৰ সাহিত্যিক জীৱনৰ কীৰ্তিস্তম্ভ কি? (HSLC 2015)
   উত্তৰ: মাধৱদেৱৰ সাহিত্যিক জীৱনৰ কীৰ্তিস্তম্ভ হ’ল ‘নামঘোষা’।
2. বৰগীতটিৰ ৰচক কোন? (HSLC 2016)
   উত্তৰ: বৰগীতটিৰ ৰচক শ্ৰীশ্ৰীমাধৱদেৱ।
3. কবিয়ে কাক ‘বান্ধৱ’ বুলি সম্বোধন কৰিছে? (HSLC 2017)
   উত্তৰ: কবিয়ে ভগৱান হৰিক ‘বান্ধৱ’ বুলি সম্বোধন কৰিছে।
4. ‘মোহ-পাশ’ শব্দৰ অৰ্থ কি? (HSLC 2018)
   উত্তৰ: ‘মোহ-পাশ’ শব্দৰ অৰ্থ হ’ল মায়াৰ বন্ধন।
5. বৰগীতসমূহ কি ভাষাত ৰচিত? (HSLC 2019)
   উত্তৰ: বৰগীতসমূহ ব্ৰজাৱলী ভাষাত ৰচিত।
6. ‘হেজাৰী ঘোষা’ বুলি কোনখন পুথিক জনা যায়? (HSLC 2020)
   উত্তৰ: ‘নামঘোষা’ক ‘হেজাৰী ঘোষা’ বুলি জনা যায়।
7. মাধৱদেৱৰ জন্ম ক‘ত হৈছিল? (HSLC 2022)
   উত্তৰ: মাধৱদেৱৰ জন্ম লখিমপুৰ জিলাৰ নাৰায়ণপুৰৰ লেটেকুপুখুৰীত হৈছিল।

দীঘল প্ৰশ্ন:

• বৰগীতটিৰ মূলভাৱ তোমাৰ ভাষাৰে লিখা। (HSLC 2017, 2020)
  উত্তৰ: (ওপৰৰ ২ নং প্ৰশ্নৰ উত্তৰ চাওক)
• “আতুৰ ভৈলোহো হৰি বিষয় বিকলে। কৰিয়ো উদ্ধাৰ মোক চৰণ কমলে।।” — ব্যাখ্যা কৰা। (HSLC 2018, 2022)
  উত্তৰ: (ওপৰৰ ৪(খ) নং প্ৰশ্নৰ উত্তৰ চাওক)
• বৰগীতৰ লক্ষণসমূহ উল্লেখ কৰা। (HSLC 2019)
  উত্তৰ: (ওপৰৰ ৬ নং প্ৰশ্নৰ উত্তৰ চাওক)

---

অতিৰিক্ত ১০টা সম্ভাৱ্য গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰশ্নোত্তৰ

1. ‘বৰগীত’ বুলিলে কি বুজা?
   উত্তৰ: মহাপুৰুষ শংকৰদেৱ আৰু মাধৱদেৱৰ দ্বাৰা ৰচিত উচ্চ আধ্যাত্মিক ভাবসম্পন্ন, শাস্ত্ৰীয় ৰাগ-সমন্বিত গীতসমূহকে ‘বৰগীত’ বোলা হয়।
2. মাধৱদেৱে ৰচনা কৰা এখন নাটৰ নাম লিখা।
   উত্তৰ: মাধৱদেৱে ৰচনা কৰা এখন নাট হ’ল ‘অৰ্জুন-ভঞ্জন’ বা ‘দধিমথন’।
3. ‘নিগম’ শব্দৰ অৰ্থ কি?
   উত্তৰ: ‘নিগম’ শব্দৰ অৰ্থ হ’ল বেদ, উপনিষদ আদি শাস্ত্ৰ।
4. কবিয়ে নিজৰ বাবে কি ‘মহা ধন’ বুলি কৈছে?
   উত্তৰ: কবিয়ে ভগৱানৰ চৰণযুগলক নিজৰ বাবে ‘মহা ধন’ বুলি কৈছে।
5. ‘বৰগীত’ পাঠটিৰ জৰিয়তে কবিৰ কি ভক্তি প্ৰকাশ পাইছে?
   উত্তৰ: ‘বৰগীত’ পাঠটিৰ জৰিয়তে কবিৰ ‘দাস্য ভক্তি’ প্ৰকাশ পাইছে।
6. মাধৱদেৱৰ বৰগীতত ঘাইকৈ কাৰ লীলাৰ বৰ্ণনা পোৱা যায়?
   উত্তৰ: মাধৱদেৱৰ বৰগীতত ঘাইকৈ শিশুকৃষ্ণৰ লীলাৰ বৰ্ণনা পোৱা যায়।
7. “সহস্র বয়নে যাৰ নপাৱন্ত সীমা” — ইয়াত ‘সহস্ৰ বয়নে’ বুলি কাক বুজোৱা হৈছে?
   উত্তৰ: ইয়াত ‘সহস্ৰ বয়নে’ বুলি পৌৰাণিক कथा অনুসৰি যাৰ হাজাৰখন মুখ আছে, তেনে શેષনাগক বুজোৱা হৈছে।
8. কবিয়ে কিয় ভগৱানৰ ওচৰত শৰণাপন্ন হৈছে?
   উত্তৰ: কবিয়ে সংসাৰৰ দুখ-কষ্ট আৰু মায়া-মোহত আতুৰ হৈ তাৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ ভগৱানৰ ওচৰত শৰণাপন্ন হৈছে।
9. ‘ভকত জনেৰ নিজ তুমিসে জীৱন’ — কথাষাৰৰ তাৎপৰ্য কি?
   উত্তৰ: এই কথাষাৰৰ তাৎপৰ্য হ’ল যে ভক্তসকলৰ বাবে ভগৱানেই তেওঁলোকৰ জীৱনৰ একমাত্ৰ আধাৰ আৰু আশ্ৰয়। তেওঁৰ অবিহনে ভক্তৰ জীৱন অৰ্থহীন।
10. মাধৱদেৱৰ ৰচনাত ঘৰুৱা ভাব-ভাষাৰ প্ৰয়োগৰ উদ্দেশ্য কি আছিল?
    উত্তৰ: মাধৱদেৱে তেওঁৰ ৰচনাত ঘৰুৱা ভাব-ভাষা প্ৰয়োগ কৰিছিল যাতে জনসাধাৰণে বৈষ্ণৱ ধৰ্মৰ তত্ত্বসমূহ সহজে বুজি পায় আৰু ধৰ্মৰ প্ৰতি আকৃষ্ট হয়।