js

Friday, July 25, 2025

SEBA Class X Mathematics Chapter 2 Exercise 2.3 Solutions

পাঠ ২
বহুপদ
Polynomials
Exercise 2.3

1. \(P(x) \) বহুপদটোক \(g(x) \) বহুপদটোৰে হৰণ কৰা আৰু প্ৰতিটোৰে ক্ষেত্ৰত ভাগফল আৰু ভাগশেষ নিৰ্ণয় কৰা।
(i) \( P(x) = x^3 - 3x^2 + 5x - 3 \), \( g(x) = x^2 - 2 \)

সমাধানঃ
\[ \begin{array}{r} x - 3 \phantom{)} \\ x^2 - 2 \overline{\smash{)} x^3 - 3x^2 + 5x - 3} \\ \underline{-(x^3 \phantom{+0x^2} - 2x)} \\ -3x^2 + 7x - 3 \\ \underline{-(-3x^2 \phantom{+7x} + 6)} \\ 7x - 9 \\ \end{array} \]

ভাগফল: \( x - 3 \)

ভাগশেষ: \( 7x - 9 \)

(ii) \( P(x) = x^4 - 3x^2 + 4x + 5 \), \( g(x) = x^2 - x - 1 \)

সমাধানঃ
\[ \require{enclose} \begin{array}{r} x^2 - x - 3 \\ x^2 - x - 1 \enclose{longdiv}{x^4 + 0x^3 - 3x^2 + 4x + 5} \\ \underline{x^4 - x^3 - x^2} \\ -x^3 - 2x^2 + 4x \\ \underline{-x^3 + x^2 + x} \\ -3x^2 + 3x + 5 \\ \underline{-3x^2 + 3x + 3} \\ 2 \end{array} \]
(iii) \( P(x) = x^4 - 5x + 6 \), \( g(x) = x^2 + 2 \)

সমাধানঃ
\[ \begin{array}{rl} & -x^2 - 2 \\ x^2 + 2 & \enclose{longdiv}{\ x^4 + 0x^3 + 0x^2 - 5x + 6} \\ & \underline{\ \ - x^4 \phantom{+0x^3} - 2x^2 } \\ & \quad 0x^3 + 2x^2 - 5x + 6 \\ & \underline{\quad - (2x^2 \phantom{+0x^3} - 4) } \\ & \quad\quad\quad\quad -5x + 10 \\ \end{array} \]
সমাধানঃ
$$\require{enclose} \begin{array}{r} 2x^2 + 3x + 4 \\ x^2-3 \enclose{longdiv}{2x^4 + 3x^3 - 2x^2 - 9x - 12} \\ \underline{-(2x^4 \phantom{+3x^3} - 6x^2)} \\ \phantom{2x^4} 3x^3 + 4x^2 - 9x \\ \underline{-(3x^3 \phantom{+4x^2} - 9x)} \\ \phantom{2x^4 + 3x^3} 4x^2 - 12 \\ \underline{-(4x^2 - 12)} \\ \phantom{2x^4 + 3x^3 + 4x^2} 0 \\ \end{array}$$
সমাধানঃ
\[ \begin{array}{rl} & x^3 - 1 \\ x^3 + 1\ & \overline{\smash{\big)}\ x^6 + 0x^5 + 0x^4 + 0x^3 + 3x^2 + 0x + 10} \\ & \underline{-(x^6 \phantom{+0x^5 + 0x^4} + x^3)} \\ & \quad -x^3 + 3x^2 + 0x + 10 \\ & \underline{\quad -(-x^3 \phantom{+3x^2} - 1)} \\ & \quad\quad\quad 3x^2 + 11 \\ \end{array} \]
3. যদি দুটা শূণ্য \( \sqrt{\dfrac{5}{3}} \) আৰু \( -\sqrt{\dfrac{5}{3}} \), তেন্তে \( 3x^4 + 6x^3 - 2x^2 - 10x - 5 \) ৰ বাকী আটাইবোৰ শূণ্য উলিওৱা।

No comments:

Post a Comment

SEBA Class X Mathematics Chapter 2 Exercise 2.3 Solutions

পাঠ ২ বহুপদ Polynomials Exercise 2.3 1. \(P(x) \) বহুপদটোক \(g(x) \) বহুপদটোৰে হৰণ কৰা আৰু প্ৰতিটোৰে ...